Szalenie modna kilkadziesiąt lat temu opalenizna powoli odchodzi do lamusa. Na wartości zyskują działania prozdrowotne, stąd zaczynamy opalać się poprzez pryzmat zdrowego rozsądku, który przejmuje kontrolę nad złotą opalenizną. Nadal korzystamy z dobrodziejstw kąpieli słonecznych, kalkulując jednak bilans zysków i strat.
Słońce plaża i my
Korzystając z plaży warto przeanalizować jak świadomie czerpać przyjemność z przybywania na słońcu. Powszechnie wiadomo, że ekspozycja na promienie słoneczne działa na organizm stymulująco, dochodzi do syntezy wit. D, która oddziałuje na kościec, szybciej goją się rany i znikają ropne wykwity. Z drugiej strony lekarze podkreślają poważne minusy ekspozycji na słońce. Jednym z objawów przedawkowania słońca jest oparzenie słoneczne. - W rzeczywistości jest ono ostrym stanem zapalnym skóry, będącym konsekwencją nadmiernej ekspozycji na słońce. Pojawiają się bolesny obrzęk i rumień, nierzadko pęcherze. Kilka dni później „uszkodzona” przez słońce skóra zaczyna się złuszczać, schodzi płatami. Konsekwencją oparzenia słonecznego mogą być trudne do leczenia przebarwienia, a także blizny. Innym groźnym powikłaniem wynikającym z nadmiernego nasłonecznienia jest udar cieplny. Szczególnie predysponowane do tego są osoby starsze i dzieci - mówi lek. Sebastian Kaszewski z Katedry Dermatologii, Chorób Przenoszonych Drogą Płciową i Immunodermatologii Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum UMK. Do niepokojących objawów, przy wystąpieniu których należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem należą: ból, a szczególnie zawroty głowy, gorączka, przyspieszony puls, nudności i wymioty.
Podstępne promienie 
Słońce szkodzi, ale w jaki sposób? Promieniowanie słoneczne składa się z różnej długości fal, spośród których 40 proc. stanowi spektrum widzialne, 59 proc. stanowi promienie podczerwone czyli cieplne, a 1 proc. to tzw. ultrafiolet (UV), który zdominował dotychczasową wiedzę o skutkach opalania. Okazało się bowiem, że pożądana niedawno kąpiel słoneczna może nieść groźnie dla naszego organizm skutki. Uporczywe eksponowanie na słońcu może powodować zmiany nowotworowe, m.in. bardzo groźnego czerniaka, zmienia genetyczną strukturę skóry, przyspiesza jej starzenie. Promienie UV zasadniczo dzieli się, ze względu na długość fali na trzy grupy: UVA, UVB oraz UVC. Promieniowanie UVA w największym stopniu dociera do ziemi i najsilniej oddziałuje na estetykę skóry. – Jest ono mniej rumieniotwórcze, w mniejszym stopniu jest odpowiedzialne za oparzenie słoneczne, ale powoduje uszkodzenie m.in. kolagenu w skórze właściwej, a co za tym idzie jest przyczyną powstawania zmarszczek, utraty elastyczności skóry, może być przyczyną powstawania przebarwień. Promieniowanie UVB - duża część jego spektrum może uszkadzać łańcuchy DNA w komórkach skóry, stąd możliwość powstawania nowotworów pod jego wpływem – mówi lek. Sebastian Kaszewski. Należy pamiętać, że promieniowanie UVA przechodzi przez chmury, penetruje wodę oraz przenika przez szyby; promieniowanie UVB, podobnie jak UVC, w dużym stopniu pochłanianie jest przez atmosferę - dodaje naukowiec.
W trosce o skórę
Chcąc utrzymać właściwe tempo starzenia skóry warto zabezpieczyć się przed promieniowaniem i zdroworozsądkowo podejść do słonecznej kąpieli. Należy stopniowo przyzwyczajać skórę do coraz większych dawek słońca. Bezpieczne opalanie możemy rozpocząć od 15-20 minutowej ekspozycji na słońcu, zwiększając czas o kolejne 10 minut każdego dnia. Właściwą porą na opalanie są godziny od 7:00 do 11:00 i po godz. 15:00. Najkorzystniej używać słońca będąc w ruchu, co zabezpiecza organizm przed przegrzaniem, bowiem nawet podczas spaceru promienie słoneczne odpijają się od powierzchni ziemi, opalając nas.
Sprawdź swój fototyp
Podstawowym mechanizmem obronnym skóry przed promieniowaniem UV jest opalenizna, którą zawdzięczamy melaninie. Głównym zadaniem barwnika, który nadaje brązowy koloryt naszej karnacji, jest ochrona. Dzięki niej szkodliwe wiązki promieniowania ultrafioletowego nie przenikają do głębszych warstw skóry. Słońce delikatnie zmienia kolor skóry nie powodując jej uszkodzenia. Naszą zdolność do bezpiecznego przyswajania promieniowania słonecznego określają możliwości organizmu do produkcji melaniny i są one zależne od fototypu. Na świecie wyróżnia się sześć fototypów, z tym że piąty i szósty zarezerwowane są dla osób pochodzenia azjatyckiego i czarnoskórych. W naszej szerokości geograficznej spotykamy się z trzema najpopularniejszymi fototypami: północnoeuropejskim, cechującym się jasną skórą, blond lub jasnobrązowym kolorem włosów, niebieskimi i zielonymi oczyma. Posiadający ten fototyp szybko ulegają poparzeniom, skóra przy opalaniu zabarwia się na czerwono. Kolejny typ to środkowoeuropejski, o skórze od jasnej do brązowej, oczach szarych lub brązowych i włosach od ciemnego blond do brązowych. Są to osoby o dość sporej odporności na poparzenia, a nieduża dawka słońca szybko wywołuje pigmentację. Fototyp południowoeuropejski z jasnobrązową lub oliwkową skórą o ciemnych włosach i oczach, szybko się opala. Jego skóra ma dużą odporność na poparzenia słoneczne, ale nie oznacza to, że chroni ona przed takimi skutkami opalania jak starzenie się i pojawianie zmarszczek. 
Zbliżenie na faktor
Jeśli zastosujemy się do wskazań dotyczących czasu opalania i odpowiednich filtrów ochronnych, nie powinna nas spotkać niemiła przygoda. Kupując kosmetyki zabezpieczające skórę, warto zwrócić uwagę na ich skład. Dobry filtr przeciwsłoneczny chroni przed pełnym spektrum promieni UV (UVA i UVB). Bardzo ważną cechą filtrów jest fotostabilność czyli nie uleganie rozkładowi pod wpływem słońca. Czytając etykietę produktu znajdziemy na niej wartość SPF (sun protection factor), która mówi o mocy ochronnej kremu przeciw promieniowaniu UVB. I tak założeniem SPF 15 jest odbijanie 93% promieni UVB, SPF 30 ma nas chronić w 96,7%, a SPF 50 odbija 98%. Niestety, niezależnie od marketingowych chwytów, stuprocentowego zabezpieczenia przed skutkami promieniowania nie ma. Faktor zawsze dobieramy do naszego fototypu. I tak północnoeuropejskiemu zaleca się rozpocząć opalanie od SPF 30, typ środkowoeuropejski może rozpocząć słoneczne kąpiele przy SPF 20-25, a typ południowoeuropejski może zacząć już od SPF 15 i stopniowo schodzić niżej. Promieniowanie UVA klasyfikuje się wg innych zasad, które niestety wciąż nie są ujednolicone przez producentów i w tym wypadku jedyna rada na zachowanie długich lat w zdrowiu i młodości, to mniej słońca, a więcej zdrowego rozsądku.
|
|
|
|
|
|||||
