W Klinice Pediatrii, Hematologii i Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 w Bydgoszczy wykonano pięćsetne przeszczepienie komórek krwiotwórczych, potocznie nazywane transplantacją szpiku kostnego.
Od 10 lat liczba przeszczepień w skali rocznej plasuje Klinikę Pediatrii, Hematologii i Onkologii pod względem aktywności na drugim miejscu wśród ośrodków pediatrycznych. Klinika leczy pacjentów ze wszystkich województw Polski północnej i środkowej. Dawcy szpiku, a także krew pępowinowa dla pacjentów pochodzą z Polski, Europy i USA. Jednocześnie transplantolodzy zajmują się pobieraniem komórek krwiotwórczych do transplantacji od zdrowych dawców dla pacjentów w Polsce i na świecie.
Oddział Transplantacji Szpiku Kostnego w Klinice Pediatrii, Hematologii i Onkologii Collegium Medicum w Szpitalu Uniwersyteckim nr 1 im. dr Antoniego Jurasza został uroczyście otwarty 27 czerwca 2003r. w obecności władz Akademii Medycznej w Bydgoszczy, a 8 października 2003r. wykonano pierwsze przeszczepienie szpiku allogenicznego od dawcy rodzinnego, pacjentce z ostrą białaczką limfoblastyczną. W następnym roku wykonano pierwsze przeszczepienie autologiczne, a w 2007r. pierwsze przeszczepienie od niespokrewnionego, zagranicznego dawcy. W 2008r. po raz pierwszy przeszczepiono krew pępowinową, a od 2013r. w terapii komórkowej zastosowano również komórki mezenchymalne. Jako pierwsza w Polsce: w 2005r. klinika stosuje czynnik wzrostu keratynocytów u dzieci; w 2012r. przeprowadzono przeszczepienie haploidentyczne z chemioterapią poprzeszczepową; w 2020r. zastosowano terapię allogenicznymi limfocytami cytotoksycznymi.
Oddział Transplantacji Szpiku Kostnego w Klinice Pediatrii, Hematologii i Onkologii Collegium Medicum jest jedynym ośrodkiem pediatrycznym przeszczepiającym komórki krwiotwórcze w Polsce północnej. Już od 2004r. są u nas leczeni pacjenci z innych ośrodków onkologicznych w Polsce, a od 2015r. rozpoczęto program przeszczepów niespokrewnionych dla dzieci z Ukrainy. W ramach tej współpracy, prof. Jan Styczyński był jednym z członków zespołu prowadzącego szkolenie lekarzy ukraińskich w latach 2019-2020 i odwiedził ośrodek transplantacyjny w Kijowie.
Przeszczepianie komórek krwiotwórczych jest jedyną dziedziną medycyny, która dosłownie przekracza granice państw i jest możliwa dzięki dobrowolnemu udziałowi dawców i współpracy międzynarodowej. Metoda ta najbardziej ingeruje w układ immunologiczny pacjenta, zmieniając go podobnie, jak w terapii genowej: zmienia się DNA komórek krwi, zmienia się grupa krwi, a pacjent zazwyczaj odzyskuje zdrowie. Równolegle prowadzona jest walka z resztkową chorobą nowotworową (tzw. MRD, minimal residual disease), z powikłaniami immunologicznymi (choroba „przeszczep przeciwko gospodarzowi”), zakażeniami i powikłaniami narządowymi.
Najbliższe lata przyniosą intensywny rozwój terapii komórkowych, który będzie uzupełniał lub zastępował obecne technologie transplantacyjne. Dalsza poprawa wyników leczenia pacjentów z chorobami nowotworowymi oraz nienowotworowymi, wymagającymi terapii komórkowych, będzie związana z indywidualizacją leczenia i z precyzyjnym określaniem celu działania leków i komórek. Obecnie klinika przygotowuje się do terapii CAR-T i jest jedynym ośrodkiem pediatrycznym w zwycięskim konsorcjum CAR-NET w konkursie Agencji Badań Medycznych.
