Otwarcie Pracowni Edukacji Ultrasonograficznej

15 stycznia 2019 r. na terenie Kliniki Urologii Ogólnej i Onkologicznej mieszczącej się w Szpitalu Uniwersyteckim nr. 1 im. dr. A. Jurasza otwarta została jedna z najnowocześniejszych Pracowni Edukacji Ultrasonograficznej w Polsce. Dzięki firmie Samsung, która wsparła inicjatywę studencką, powstała pierwsza w Polsce pracownia hybrydowa łącząca salę seminaryjną, centrum edukacji ultrasonograficznej, siedzibę Bydgoskiej Sekcji SSML PTU oraz SKN Ultrasonografii.

Otwarcie rozpoczął prof. dr hab. Tomasz Drewa, który przywitał gości, opowiedział o projekcie i o roli jaką pełni ultrasonografia w pracy każdego lekarza. Dr Janusz Tyloch, opiekun SKN Ultrasonografii podkreślił rolę studentów w projekcie słowami - „nie byłoby tego święta […] gdyby nie duży zapał studentów, którzy zgłosili się do mnie jakieś 3 lata temu i chcieli pogłębiać wiedzę z ultrasonografii”. Swoje wsparcie dla projektu okazała również Prorektor ds. Collegium Medicum prof. dr hab. Grażyna Odrowąż-Sypniewska. W spotkaniu uczestniczyła także obecna Prezes Polskiego Towarzystwa Ultrasonografii dr Małgorzata Serafin-Król oraz pomysłodawca i pionier studenckiego modelu kształcenia w dziedzinie ultrasonografii prof. Wojciech Kosiak. Otwarcie odbyło się przy współudziale Prorektora ds. Badań Naukowych prof. dr. hab. Jacka Kubicy oraz Dyrektora Szpitala Uniwersyteckiego dr. Jacka Kryś. Następnie uczestnicy mieli możliwość wysłuchania prezentacji Marcina Ciesielskiego, przedstawiciela firmy Samsung, który zaznajomił zgromadzonych z możliwościami sprzętu podkreślając jakość oraz funkcjonalność dostarczonych aparatów USG. Na koniec Wiktor Bursiewicz zaprezentował słuchaczom historię bydgoskiego Koła Ultrasonografii oraz dotychczasowe osiągnięcia studentów.

Sama idea, nowatorska w skali światowej, zapoczątkowana została przez prof. Wojciecha Kosiaka w Gdańsku a następnie zaimplementowana w Bydgoszczy. Polega ona na tym, że studenci bardziej doświadczeni w ultrasonografii są sprawdzani przez autorytety z danej dziedziny, zdają egzamin i uzyskują tytuł „lidera” dzięki czemu mają możliwość przekazywania wiedzy początkującym adeptom. Głównym założeniem projektu jest zaznajomienie jak największej ilości osób z ultrasonografią zarówno pod kątem klinicznym jak i naukowym. Pracownia łączy dwa podmioty czyli Bydgoską Sekcję Studentów i Młodych Lekarzy Polskiego Towarzystwa Ultrasonografii oraz Studenckie Koło Naukowe Ultrasonografii.

Obecnie ultrasonografia jest podstawową metodą diagnostyczną wykorzystywaną w niemal każdej specjalizacji, co podkreślone zostało podczas otwarcia przez prof. Tomasza Drewę, kierownika Katedry Urologii - „aparatura ultrasonograficzna, to jest w tej chwili narzędzie, którym posługuje się każdy doktor […]. To w zasadzie jest taka nowoczesna słuchawka lekarska, która pozwala zajrzeć do brzucha, do serca, do naczyń krwionośnych, do krążenia mózgowego […]. Każdy lekarz „zabiegowiec” oraz „nie zabiegowiec” używa ultrasonografii w życiu codziennym”.

Inicjatywa zapoczątkowana została trzy lata temu podczas I Zjazdu SSML PTU w Gdańsku. To właśnie wtedy dwóch studentów naszej uczelni - Wiktor Bursiewicz i Konrad Kamiński zostało zarażonych pasją do ultrasonografii oraz postanowiło przenieść projekt do Bydgoszczy. Dzięki uprzejmości prof. Wojciecha Kosiaka oraz całego zespołu, niewielka grupa studentów dostała możliwość kształcenia się i rozwoju w ośrodku gdańskim. Niespełna 3 miesiące później studenci mieli możliwość sprawdzenia swojej wiedzy i umiejętności podczas XIII Zjazdu Polskiego Towarzystwa Ultrasonografii gdzie zdobyli IV miejsce w quizie wiedzy ultrasonograficznej.

 19 listopada 2016 r. nastąpiło pierwsze otwarcie Pracowni Edukacji Ultrasonograficznej mieszczącej się wówczas w obrębie Katedry i Zakładu Anatomii Prawidłowej Collegium Medicum UMK. Był to ogromny sukces a jednocześnie okazja aby móc zdobytą wiedzą podzielić się z młodszymi kolegami i koleżankami. Formuła, w której student uczy studenta, poza tym, że jest ciekawa i zmusza do ciągłej oraz intensywnej pracy, jest też niezwykle skuteczna. Studenci z Koła Ultrasonografii wzięli także udział w Dniach Nauki „Medicalia” gdzie mieli okazję przekonać tych najmłodszych oraz nieco starszych do tej bezpiecznej i wspaniałej metody jaką jest ultrasonografia. Wraz z Międzynarodowym Stowarzyszeniem Studentów Medycyny IFMSA odbył się cykl warsztatów, podczas którego adepci ultrasonografii mieli możliwość poznać podstawy badania oraz zaznajomić się z protokołem FAST.

W marcu 2017 roku, wraz ze studentami z Gdańska, Olsztyna, Warszawy, Poznania oraz innych części Polski, nasi studenci wzięli udział w kursie odbywającym się w Roztoczańskiej Szkole Ultrasonografii. Poza ciekawymi wykładami oraz warsztatami, kursanci mieli możliwość sprawdzenia swoich umiejętności badając prawdziwych pacjentów pod czujnym okiem prowadzących. Po powrocie członkowie Koła, podczas Drzwi Otwartych na naszej uczelni, starali się zachęcić licealistów oraz przyszłych medyków do medycyny wykorzystując w tym celu ultrasonografię.

16 listopada odbył się pierwszy egzamin ultrasonograficzny przeprowadzony przez ówczesnego prezesa Polskiego Towarzystwa Ultrasonografii prof. Wojciecha Kosiaka, podczas którego 18 adeptów ultrasonografii musiało zmierzyć się z 3 praktycznymi zadaniami. Roczne przygotowania zaowocowały sukcesem w postaci zdania przez wszystkie osoby podchodzące egzaminu, uzyskania tytułu „lidera” i prawa do kształcenia innych.

Równolegle z działalnością edukacyjną rozwijany był projekt „Zrozumieć Ultrasonografię” zainicjowany przez dwójkę studentów koła, Wiktora Bursiewicza oraz Katarzynę Szymak. Jest to strona na portalu Facebook, na której publikowane są krótkie informacje oraz ciekawostki o ultrasonografii. Na chwilę obecną strona cieszy się bardzo dużą popularnością, gromadząc ponad 7000 osób chcących poszerzać swoją wiedzę w tej dziedzinie. Działalność ta zaowocowała objęciem przez stronę „Zrozumieć Ultrasonografię” patronatem medialnym konferencji „Ultrasonografia w medycynie ratunkowej”, która odbyła się w dniach 8-9.12.2018 r. w Krakowie.

W celu zainteresowania jeszcze większego grona studentów oraz młodych lekarzy ultrasonografią oraz rozszerzenia wiedzy o aspekt kliniczny, zapoczątkowana została seria wykładów pt. „ultrasonografia w każdej specjalizacji”. Dzięki uprzejmości wykładowców i pracowników naszej uczelni odbyło się 9 wykładów, 4 warsztaty i jeden wykład z badaniem ultrasonograficznym na żywo.

Przełomem w działalności naukowej był II Zjazd SSML PTU w Olsztynie, podczas którego Konrad Kamiński zajął I miejsce w quizie wiedzy ultrasonograficznej, natomiast Katarzyna Szymak zdobyła pierwsze dwie nagrody w konkursie organizowanym przez portal EDUSON. Zwycięskie prace dotyczyły zastosowania USG w nieinwazyjnej oraz inwazyjnej diagnostyce zmian ogniskowych wątroby oraz zastosowania ultrasonografii point-of-care w diagnostyce gwałtownie narastającej niewydolności oddechowej u noworodków w 1 dobie życia.

Naszych studentów nie mogło również zabraknąć na największym i najważniejszym wydarzeniu europejskiej ultrasonografii czyli na XXX Kongresie EUROSON odbywającym się w Poznaniu. Członkowie koła mieli możliwość zaprezentowania się ze swoimi referatami przed międzynarodową publiką oraz poprowadzenia warsztatów dla studentów z całego świata. Podczas Kongresu odbył się Konkurs na Najlepszego Ultrasonografistę w Europie do 30 roku życia, w którym Oskar Puk zajął VI miejsce o czym można przeczytać w Wiadomościach Akademickich No. 72.

Autor tekstu: Wiktor Bursiewicz
fot. 1-4 Mariusz Kowalikowski
fot. 5 Wiktor Bursiewicz